19 Mart günü başlayan İBB soruşturmaları ‘Kent Uillizlaşısı’ kavramının yeniden ülke gündemine oturmasına neden oldu. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan da dahil olmak üzere toplam 7 kişinin gözaltına alındığı soruşturma ne zaman açıldı, daha önce kimler tutuklandı ve sanıklara yöneltilen suçlamaların detayları neler?
Yerel Seçim Stratejisi
Türkiye, ‘Kent Uzlaşısı’ kavramıyla ilk olarak 31 Mart 2024 tarihinde gerçekleşen Yerel Seçimler öncesinde tanıştı. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) tarafından Yerel Seçim stratejisi olarak ilan edilen ‘Kent Uzlaşısı’ kavramının çatısı altında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile görüşmeler gerçekleştirildi. İki siyasi parti, bu doğrultuda çeşitli illerde birbirlerinin adaylarını destekleyerek seçim ittifakı kurdu.
DEM Parti’nin ‘kentin tüm dinamiklerinin üzerinde uzlaştığı adaylarla seçimlere katılmak’ olarak tanımladığı seçim stratejisi ile Mersin ve İstanbul gibi illerde iş birliğine gidildi. ‘Kent Uzlaşısı’nın en somut örneğine sahne olan Mersin seçimlerinde DEM Parti, CHP’nin Mersin Büyükşehir Belediyesi Adayı Vahap Seçer’i desteklerken CHP de Akdeniz Belediyesi’nde DEM Parti Adayı Hoşyar Sarıyıldız’ı destekleme kararı aldı. İstanbul’da da Esenyurt, Sancaktepe gibi AK Parti ile CHP arasındaki oy farkının az olduğu 22 ilçede benzeri bir uygulamaya gidildi ve DEM Parti, aday göstermeyerek CHP’yi desteklediğini açıkladı.
Cumhur İttifakı Sert Tepki Göstermişti
CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve DEM Parti’nin Eş Genel Başkanları Tuncer Bakırhan ile Tülay Hatimoğulları’nın ilan ettiği Kent Uzlaşısı, seçim maratonunda da iktidar ve muhalefet kanadının sık sık karşı karşıya gelmesine neden olmuştu.
Muhalefet partilerinin seçim stratejisine AK Parti ve MHP kanadından sert açıklamalarla tepki gösterilmişti.
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘Kent Uzlaşısı’nı “CHP’nin Kandil’le uzlaşı arayışına girmesi” olarak nitelendirmiş ve “Kent Uzlaşısı diyerek Kandil’le uzlaşı arayışına girmesi, CHP’nin bu ülkeyle ve bu milletle hiçbir ortak noktasının kalmadığına işaret ediyor” cümleleriyle ana muhalefete yüklenmişti.
Seçim stratejisine en sert tepki ise MHP Lideri Devlet Bahçeli’den gelmişti. CHP’nin kuruluş ilkeleriyle bağını kopardığı eleştirisinde bulunan Bahçeli, “CHP; DEM’lendikçe şuurunu kaybetti, yılana sarıldı. Kent Uzlaşısı; PKK ittifakıdır, beşinci kol faaliyetidir. CHP’de Atatürk’ten geriye hiçbir şey kalmamıştır” açıklamasında bulunmuştu.
31 Mart Seçimlerinde Cumhur İttifakı’nın İBB Adayı olarak yarışan Murat Kurum da “Aslında Kandil’in işaret ettiği, elebaşının işaret ettiği bir ittifaktan bahsediyorlar; adına da ‘Kent Uzlaşısı’ diyorlar. ‘Kent Uzlaşısı’ adı altında bir ittifak yapacaklarından bahsediyorlar. Aslında bu Kandil uzlaşısı. Maalesef Kandil’le yapılan uzlaşmadır” diye konuşmuştu.
Akdeniz’e Kayyım, İstanbul’da Tutuklama
Kent Uzlaşısı ile kazanılan belediyeler arasında ilk müdahale İstanbul’un Esenyurt ilçesine oldu. CHP’li Ahmet Özer, 30 Ekim’de tutuklandı ve bir gün sonra İstanbul Vali Yardımcısı Can Aksoy kayyım olarak atandı.
10 Ocak 2025 tarihinde ise DEM Parti’nin ‘Kent Uzlaşısı’ ile kazandığı Mersin’in Akdeniz Belediyesi’nde Eş Başkanlar Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Arslan tutuklandı. İçişleri Bakanlığı, Akdeniz Kaymakamı Zeyit Şener’i Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirdi.
Öte yandan görevinden uzaklaştırılan eski Esenyurt Belediye Başkanı Özer hakkında hazırlanan iddianamede ‘Kent Uzlaşısı’nın “PKK/KCK’nın metropol illerdeki etkinliğini artırma” amacını taşıdığı iddiası, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yeni bir ‘terör’ soruşturması başlatılmasına neden oldu.
Kent Uzlaşısı soruşturması kapsamında ilk olarak 11 Şubat tarihinde İstanbul’daki dokuz CHP’li ilçe belediyesine yönelik düzenlenen operasyonda çok sayıda kişi gözaltına alındı. Aralarında Ataşehir Belediye Başkan Yardımcısı Livan Gür ve Kartal Belediye Başkan Yardımcısı Cemalettin Yüksel’in de bulunduğu 10 kişi ise tutuklandı.
Takvimler 19 Mart Çarşamba gününü gösterdiğinde ise ülke gündeminde bomba etkisi yaratan ve İBB soruşturmaları olarak da anılan operasyonlar gerçekleştirildi. Başsavcılık İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, Reform Enstitüsü başkanı Mehmet Ali Çalışkan, Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Ebru Özdemir, Firari şüpheli A.B. ve A.B.’nin sahibi olduğu SPECTRUM HOUSE şirketi çalışanı H.A hakkında gözaltı kararı aldı.
Gözaltına alınan isimlerden Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, Mahir Polat ve Mehmet Ali Çalışkan terör suçlamasıyla tutuklandı. İçişleri Bakanlığı, Şişli Belediye Başkanı Şahan hakkında tutuklama kararı verilmesinin ardından ivedilikle görevden uzaklaştırma kararı aldı ve Şişli Kaymakamı Cevdet Ertürkmen’i Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirdi.
Mahkemenin İmamoğlu hakkında terör suçlamasından gelen tutuklama talebini reddetmesi ise İBB’ye kayyım atanmasının önüne geçti. Buna karşın daha önce başvurulan çeşitli kayyım uygulamaları göz önünde bulundurulduğunda İBB’ye kayyım atanma ihtimalinin tamamen ortadan kalkmadığı ifade edilebiliyor.
