Türkiye’de katılımcı demokrasinin olgunlaşması ve güçlenmesi amacıyla yola çıkan Ne Dedi Ne Yaptı, üstlendiği misyonun bir parçası olarak belediye başkanlarının seçim vaatlerini sivil denetime tabi tutmaya devam ediyor. Yayıncılık ilkesini ‘denetlenebilir denetim’ parolasıyla özetleyen platform, 21-25 Nisan 2025 tarihleri arasında 24 belediye başkanının 1. Yıl Vaat Karnesini yayınladı.
2’si büyükşehir, 5’i il, 12’si büyükşehir ilçesi, 5’i ise ilçe belediyesi olan bu 24 belediyede toplam bin 524 vaat incelendi. Ne Dedi Ne Yaptı ekibinin açık kaynak taramaları ve yerel kaynakların desteğiyle gerçekleştirdiği çalışmada tespit edilen bin 524 vaatten 220’sinin tamamlandığı, 250’sine ilişkin çalışmaların başladığı ancak henüz tamamlanmadığı saptandı. Geriye kalan bin 54 vaade ilişkin ise herhangi bir çalışma tespit edilemedi.
Büyükşehir Belediyeleri
24 Nisan günü Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce ve 25 Nisan günü Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen’in 1. Yıl Vaat Karneleri yayınlandı.
İlgili yayınlara konu 217 seçim vaadi içerisinden 29’unun hayata geçtiği, 43’üne ilişkin çalışmaların yürütülmekte olduğu ve 145’ine dair herhangi bir çalışmaya başlanmamış olduğu saptandı.
İl Belediyeleri
21-25 Nisan haftasında Elazığ, Çanakkale, Artvin ve Aksaray Belediye Başkanları ile daha önce yayınlanan ve belediye tarafından revize talebinde bulunulan Kilis Belediye Başkanının 1. Yıl Vaat Karneleri yayınlandı.
Bu incelemelerde 272 vaat saptandı. 32’si tamamlanan vaatlerin 36’sında çalışmaların sürdüğü, 204’üne ilişkin ise henüz adım atılmadığı tespit edildi.
Büyükşehir İlçe Belediyeleri
7 farklı büyükşehirden 12 ilçe belediyesinde toplam 753 seçim vaadi tespit edildi. 1. yıl neticesinde vaat gerçekleştirme oranının 7 büyükşehir ilçesinde yüzde 30’un üzerine çıktığı saptandı.
Mercek altına alınan vaatlerden 131’inin hayata geçirildiği, 125’inde çalışmaların sürdüğü, 497’sinin ilerleyen yıllarda tamamlanmayı beklediği tespit edildi.
İlçe Belediyeleri
Çanakkale’nin Biga; Yozgat’ın Sorgun; Nevşehir’in Ürgüp, Afyonkarahisar’ın Dinar ve Sandıklı ilçelerinde seçim meydanlarında telaffuz edilmiş toplam 282 vaat incelendi. Bu vaatlerden 28’i tamamlanırken 46’sında da çalışmalar başladı. 208 vaade ilişkin ise henüz herhangi bir çalışma mevcut değil.
Siyasi Partilere Göre Tasnif
21-25 Nisan haftasında incelenen 24 belediyenin 13’ü CHP, 8’i AK Parti, 1’i MHP, 1’i BBP, 1’i bağımsız başkanlar tarafından yönetiliyor.
1 büyükşehir, 3 il, 6 büyükşehir ilçe belediyesi ve 3 ilçe belediyesinden oluşan CHP’li Başkanlar listesi kapsamında 845 vaat araştırıldı. Tamamlanan vaatlerin oranı yüzde 18,9, çalışmaların devam ettiği vaatlerin oranı yüzde 18,5 olarak tespit edilirken henüz çalışmaların başlamadığı vaatlerin oranı ise yüzde 62,6 olarak ölçüldü.
AK Partili 1 büyükşehir, 2 il, 4 büyükşehir ilçesi ve 1 ilçe belediyesinin incelendiği haftada bu belediyelerdeki başkanlarca seçim döneminde verilmiş 528 vaat, ekibimiz tarafından incelendi. Tamamlanan vaatlerin oranı yüzde 9,3, çalışmaların devam ettiği vaatlerin oranı yüzde 14,0 olarak tespit edilirken henüz çalışmaların başlamadığı vaatlerin oranı ise yüzde 76,7 olarak ölçüldü.
Geri Dönüşler
Ne Dedi Ne Yaptı, açık kaynaklarda yer alan verilerin taramasını gerçekleştirdikten sonra yerel basın, yerel muhalefet ve iktidar partilerinden destek alarak oluşturduğu vaat karnesini ilgili belediyeye sunarak teyit aşamalarına nokta koyuyor. Bu yol haritasının sonucunda sizlerle paylaşılan vaat karneleri, yerel kaynakların geri dönüş sağlamaması halinde açık kaynak taramalarının sonucu esas alınarak yayınlanıyor.
Bazı belediyelerden yayın tarihinden sonra dönüş gelmesini belediyelerin önemli bir şeffaflık hamlesi olarak kabul ediyor, bu revize taleplerini ekibimizle teker teker değerlendiriyor, yeniden değerlendirme sürecinin sonucunu aynı şeffaflığı sergileyerek sizlerle paylaşıyoruz.
Bu kapsamda 21-25 Nisan haftasında daha önce yayınlanan ve ilgili belediyeler tarafından yayın tarihinden sonra revize talebinde bulunulan Cumhuriyet Halk Partili Kilis Belediye Başkanı Hakan Bilecen ve Büyük Birlik Partili Hendek Belediye Başkan İrfan Püsküllü’nün vaat karneleri güncellenerek yeniden yayınlandı.
Yanı sıra Mamak, Biga ve Ürgüp Belediye Başkanları ve Belediyeleri, yayınlanan karneleri sosyal medya hesaplarından paylaşarak sivil denetime olumlu geri dönüş sağlayan isim ve kurumlar oldu.
